NIEUWS

*for English, scroll down

Na een succesvolle tournee met AVATĀRA, die gedurende 3 maanden en met 30 speelbeurten door heel Nederland reisde, nemen we even de tijd om terug te blikken. Wat zijn, vanaf het allereerste idee tot de realisatie van de daadwerkelijke voorstelling, de vele hoogtepunten en lessen geweest? De regisseurs, Shailesh Bahoran & Duda Paiva, hebben samen een unieke show ontwikkeld, waarin poppenspel wordt gecombineerd met hedendaagse, hiphop- en funkgerelateerde dansstijlen. Als je nieuwsgierig bent om te lezen hoe de reis is geweest, lees dan hier een interview met de twee makers:

Shailesh Bahoran

Het idee begon toen Shailesh een stuk wilde maken over de Indiase god Hanuman (de apengod uit de Indiase mythologieën) die gedurende zijn jeugd zijn absolute superheld is geweest. Bovendien was de mythe rondom Hanuman Shailesh’ toegangspoort tot de wereld van verhalen, animatie en superkrachten. Toen Duda Paiva van dit idee hoorde, leek het Duda erg leuk om het in meer detail te visualiseren. Shailesh: “We zijn met elkaar in contact gekomen nadat we via een wederzijds contact aan elkaar werden voorgesteld. Ik heb een workshop bij Duda gedaan en het was geweldig. Ik voelde me hetzelfde als toen ik 25 jaar geleden het winkelcentrum in Nieuwegein binnenliep, toen ik voor het eerst de bewuste keuze maakte om danser te worden. Er ging een gloeilampje aan: dit is wat ik wil doen, hier wil ik goed in worden, ik wil poppen tot leven kunnen brengen.”

“Ik vertelde Duda meer over mijn plannen, we spraken over zijn achtergrond, onze spirituele paden, onze visie op religie en mythologie. Duda vertelde me hoe hij opgroeide in Brazilië, hoe hij werd blootgesteld aan Orisha-goden van de natuur, en hoe dat hem heeft gevormd. We spraken over overeenkomsten tussen deze religies en mythes en hoe ze met elkaar in verband staan. Het gesprek werd steeds uitgebreider, we keken naar de wereldkaart, gingen terug in de tijd naar de Griekse, Noorse en Egyptische mythologie. Dit zijn de onderwerpen waar ik altijd erg in geïnteresseerd ben geweest. We begonnen te praten over elementen uit allerlei tijdsperiodes en culturen, hun blik op verschillende goddelijke krachten op aarde. En over hoe de rol van religie, rituelen en verhalen wellicht te maken heeft met het feit dat de wereld uit balans lijkt. We spraken over of een goddelijke energie zich moet manifesteren om weer evenwicht in de wereld te brengen. En vroegen ons af: maken de goden mensen of creëren mensen goden? Een vraag die niet beantwoord kan worden, maar zeker het onderzoek waard is.”

“Ik bedacht de titel AVATĀRA, uitgesproken als “autar”. Het is een erg oud woord uit het Sanskriet. Maar wat betekent het? We bleven praten over Facebook- en Instagram-profielen, over games waarin je je alter ego creëert, je avatar. Het werd heel relevant voor deze tijd: een avatar wordt tegenwoordig op zoveel meer verschillende manieren gebruikt.'

“We hielden audities, Duda vanuit zijn meesterschap in poppenspel en ik vanuit mijn wereld: de hiphopcultuur en daaraan gerelateerde stijlen. Tijdens de audities probeerden we onze selectie te maken op basis van hoe de dansers voor het eerst met poppen om gingen. Tijdens het proces vond ik in dans erg veel links naar poppenspel, specifiek in de stijl popping. Zoveel kwaliteiten en technieken in deze stijl zijn gebaseerd op claymation, stop-motion, anime-tekenfilms enzovoort.”

“Er waren dingen in het proces die uitdagend waren, en uiteindelijk moesten Duda en ik een balans vinden tussen onze artistieke zienswijzen. We moesten een balans vinden in onze eigen manieren om met timing, momentum en de spanningsboog van een stuk om te gaan. Het is een heel inspirerend proces geweest, we waren allebei respectvol en eervol richting elkaars visies en gaven elkaar veel ruimte. Ik wil dat vermelden omdat dat niet noodzakelijkerwijs gebruikelijk is. Ik heb deel uitgemaakt van projecten wanneer dit moeilijk was, waar het risico is dat je eindigt met een verwaterde versie van je oorspronkelijke visie, omdat het moeilijk is om de middenweg te vinden. Als er in onze samenwerking geen artistiek voor de hand liggende oplossing was, probeerden we daarvan te profiteren en er een pluspunt van te maken. Ga in gesprek en geef het wat ruimte om tot een oplossing te komen. Ik ben erg dankbaar voor het gehele proces, ik heb er erg van genoten en ik kijk er naar uit om te zien of we in de toekomst nog verder kunnen experimenteren.”

Duda Paiva

“Het werd vanaf het begin heel persoonlijk, door de manier waarop we de dansers selecteerden. We kozen dansers met een hiphop- en breakdance achtergrond, elk met hun eigen kijk op hiphop of break. We hebben specifiek geen poppenspelers gecast en besloten om hiphop dansers tot hun eigen avatars te kneden. We hebben die avatars gebouwd op onze perceptie van elke danser en diens techniek. De vijf dansers zijn heel verschillend vanuit mijn oogpunt, en dat heeft invloed gehad op hoe ik de poppen construeer: ik pas ze aan aan de excellentie van de danser.

“Voor mij was het heel spannend om Shailesh een pop te zien choreograferen. Omdat hij een verbazingwekkende kracht heeft om dingen te observeren en ze ter plekke aan te leren voelde het direct goed om Shailesh de poppen toe te vertrouwen. Ik was onder de indruk van de manier waarop hij zich met hoofd en hart in het proces stortte. Shailesh heeft een wonderlijke manier van werken, van echt kijken naar beweging, hij heeft een intense focus op het proces, dat maakt hem de meester die hij is. De manier waarop hij met het begrip goddelijkheid omgaat is heel bijzonder, ik zag dat hij het goddelijke in de mooiste en meest vrijgevige vorm wilde delen met het publiek. Het was een soort overdracht van licht, een uitwerking van het idee dat we niet alleen zijn in ons lichaam. Ik denk dat we elkaar daar ontmoeten, wij tweeën. 

“AVATĀRA heeft mij in contact gebracht met de hiphop dansgemeenschap. Met Shailesh kreeg ik de kans om iets heel anders te ervaren, ook hoe ik deze verschillende soorten dans in mijn werk kan mengen, met name de energie deze cultuur met zich meebrengt. Naar mijn mening komt de manier waarop de hiphopgemeenschap omgaat met hun carrière en hun dans voort uit hun lef. En er is een overeenkomst met de manier waarop ik de poppen manipuleer. Het komt niet uit mijn brein, het komt uit mijn instinct. Ik denk dat een ander bijzonder vlak is waar wij elkaar ontmoeten, de gevoelsmatigheid ervan.'

“Poppen vormen voor mij een vorm van zeer objectieve, spontane communicatie tussen mij en het publiek. De pop is een mooie manier om het ijs te breken. Het is een anarchistische theatrale figuur. Ik zou zelfs zeggen dat het een anarchistisch theatraal wapen is. De poppen kunnen je voor de gek houden, wie manipuleert wie? Dat is fantastisch. Ze plaatsen je in de positie van vernedering, wat de basis is van humor. Dus je zet jezelf voor de gek, en dat doe ik mezelf graag aan. Ik wil mezelf niet heel serieus nemen, maar de pop wel. Als ik met een pop ben, voel ik me buitengewoon op mijn gemak, alsof ik door een god wordt beschermd. Het is een engel, het is een alter ego, het is een avatar, we kunnen het een naam geven. Maar voor mij is het letterlijk een fantasieschild, want het is gewoon schuim!”

“Ik denk dat we geluk hebben gehad, want hoewel we uitdagingen hebben moeten overbruggen, waren we op tijd en goed georganiseerd. We hadden een understudy, die indien nodig anderen kon vervangen. En we konden van te voren niet weten hoe sterk Yash zou zijn, hoe hij de meeste dansers zou vervangen.
En we hadden überhaupt het geluk om met zulke genereuze, capabele en getalenteerde mensen te werken. Hoewel het proces zeker ook zwaar was, verlopen echt niet alle creatieve processen zo soepel als deze. Ik word blij als ik eraan terugdenk. We waren op de een of andere manier kogelvrij. Dingen kwamen van alle kanten op ons af, maar we waren afgeschermd, door de goden of door het schuim.
De show brengt uiteindelijk optimisme. We aanbidden de goden, we hangen met de goden, we vereenzelvigen ons de goden, we vergeten de goden, en dan worden we goden. Een thematische onderlaag in de voorstelling is het begrip dat je jezelf kunt redden, dat is heel subtiel en Shailesh trok met zijn prachtige choreografie zo'n mooie en slimme rode draad door de voorstelling.”

AVATĀRA reflections - Shailesh Bahoran & Duda Paiva

After a successful tour with AVATĀRA, which unfolded over the course of three months, with 30 stops across the Netherlands, we’re taking a moment to take a look back. What are the many highlights, takeaways, and learning points from the very first idea ‘til the realisation of the actual performance? The directors, Shailesh Bahoran & Duda Paiva, have collaboratively put together a unique show, combining puppetry with, contemporary, hiphop and funk related dance styles. If you’re curious to read how the journey has been, join us in this moment of reflection:

Shailesh Bahoran

The idea started with Shailesh wanting to make a piece about the Indian god Hanuman (the monkey god from Indian mythologies) who’s been Shailesh his superhero throughout childhood, and also his gateway into the world of stories, animation, superpowers, and all these types of things. When Duda Paiva heard about his idea, he thought it would be very nice to visualize it in more detail. “We got in touch with each other after being introduced by a mutual contact. I did a workshop with Duda, and it was amazing. I felt the same way as when I walked into the shopping mall in Nieuwegein 25 years ago, when I first made the conscious decision to become a dancer. A lightbulb went on. This is what I want to do, I want to get good at this. Breathing life into puppets.” 

“I told Duda more about what I wanted to do, we talked about his background, spiritual paths, religion, and mythology. Duda told me about growing up in Brazil, being exposed to Orisha gods of nature, and how it has formed him. We talked about similarities and how they connect with each other. The conversation got more and more elaborate, we looked at the world map, going back in time to Greek, Norwegian, and Egyptian mythology… These are the topics I’ve always been very interested in. We came up talking about the elements of all different ways and times, about godly powers on earth, how it has to do with the world being off balance and the godly energies having to manifest themselves in order to bring balance back into the world. Do the gods create humans or do humans create gods? A question not to be answered but definitely something to explore.” 

“I came up with the title AVATĀRA, pronounced “autar”. It’s a word of sanskrit origin and hasn't changed much since. But what does it mean? We went on talking about Facebook and Instagram profiles, games in which you create your alter ego, your avatar…it became something very relevant to this time and used in so many more different ways these days.”

“We held auditions, Duda with his skill and mastery in puppets and me coming from the hiphop culture, and hiphop related styles, which is my world. From the auditions we tried to make our selection also based on how the dancers dealt with puppets for the first time. In the process, I was finding so many links to puppetry, in popping specifically. So many qualities and techniques in dance are based on claymation, stop motion, anime cartoons and so on. It has a big deal to do with how we move.”

“There were things in the process that were challenging, and in the end, me and Duda had to find balance between both our artistic ways of doing and seeing things. Ways to deal with timing, momentum, the arch of the tension of a piece. It has been a very inspiring process, we were both respectful, and humble towards each other's visions, giving lots of space to each other. I want to mention that because that's not necessarily usual. I've been part of projects when this is difficult, and you might end up with a watered down version of your original vision, ‘cause it’s hard to find the middle ground. In our collaboration, whenever there wasn't an artistic moment, we tried to gain from that and make it a plus. Have a conversation and give it some space to come to a solution. I’m very grateful, I have enjoyed it a lot and I’m looking forward to see if we can do something else again.”

Duda Paiva

“It became very personal from the very beginning, in the way we selected the dancers. We selected dancers that came from a hiphop and breakdance background, and each one of them with their own take on hiphop or break. We didn’t select any puppeteers, for example, we decided to stay in the broad hiphop community, molding everyone into their own avatars. We’ve built each avatar upon what we saw from each of the dancers and their technique. All five of them are very different from my point of view, and that influenced how I construct and adapt the puppets to what they can do best.”

“For me it was very exciting to see Shailesh choreographing a puppet. Cause he has an amazing power of observing things and learning them on the spot. I’ve felt very comfortable leaving the puppet in his hands and see him using what he had observed. I was very impressed. He dove in with his heart and head into it. Shailesh has a different way of being fascinated and mingling with it, which makes him the master that he is. The way that he deals with divinity is very peculiar. Sharing the idea of the divine in its most beautiful way, and in its most generous way to the audience. And maybe he saw something like that, this transference of light that he has. The idea that we’re not the only ones in our bodies. I think that’s where we meet, the two of us. I think that’s where we like to meet, on that bridge.”

“For me, AVATĀRA has brought me in contact with the hiphop based dance community. With Shailesh I was given an opportunity to experience something completely different, also how to blend this different energy, type of dance in my work, what kind of energy this community brings. From my understanding, the way this community deals with their career and their dance comes from their guts. And there is a similarity with the way I manipulate the puppets. It doesn’t come from my brain, it comes from my instincts. I think that’s where we meet.”

“Puppets bring for me a bridge of communication of very objective, spontaneous communication between me and the audience. The puppet is a beautiful bridge for breaking the ice. It’s an anarchic theatrical figure. I would even say it’s an anarchic theatrical weapon. The puppets can fool you, who is manipulating them. And that is fantastic. They put you in the position of humiliation, which is the basis of humor. So you put yourself on the spot, and I like to do that to myself, not take myself very seriously, but take the puppet very serious. When I’m with a puppet I feel extremely comfortable, as if I’m shielded by a god. It’s an angel, it’s an alter-ego, it’s an avatar, we can name it whatever. But for me it’s literally a fantasy shield, cause it’s just foam!”

“I think we were lucky, because although we did go through challenges, we were organized on time and correctly. We had one person that could replace others if needed. We didn’t know that Yash would be such a good spirit, replacing most of the dancers. And we were lucky to work with such generous, capable and talented people at the same time. Although times were tough. Not all creative processes are as smooth as this one. It gives me joy when I think about it. We were kind of bulletproof, somehow. Things were coming at us from all directions, but we were pretty shielded, as if the gods were protecting us. We were just very lucky at the end of the day. The show brings optimism in the end. We worship the gods, we mingle with the gods, we become the gods, we forget the gods, and then we are gods. There’s something about rescuing yourself in this show, which is very subtle and Shailesh with his beautiful choreography, he drew such a beautiful and clever red thread through the show.”